Surf Onderwijsdagen: beter onderwijs door een flexibele leeromgeving?

In de vierde parallelsessieronde was ik aanwezig bij de bijeenkomst over de vraag ‘beter onderwijs door een flexibele leeromgeving?’

Marieke de Wit (SURFnet) presenteerde in een sneltreinvaart de aanpak van SURF rondom de flexibele leeromgeving. Voor meer informatie verwijs ik naar de interessante notitie Flexibele en persoonlijke leeromgeving. SURF heeft een demo omgeving ingericht. Ze hebben eerst nagedacht over te ondersteunen processen en hebben hieruit 13 componenten afgeleid. Vervolgens is een functioneel model gemaakt, waarin per component is uitgewerkt welke informatie komt het component in en welke gaat er uit (welke gegevens horen daarbij) en naar welke andere component deze gegevens gaan, en welke standaarden hierbij gebruikt kunnen worden. Marieke verwijst naar een rapport van Educause uit 2015: vijf belangrijke elementen van de digitale leeromgeving (standaarden):

• Tools integreren en data uitwisselen (LTI)
• Gepersonaliseerde leerpaden (LIS)
• Plannen met learning analytics (xAPI)
• Samenwerken (SAML/VOOT)
• Eenvoudig in gebruik (OOAPI)

Hoe werkt dit in de praktijk/wat is de basis?

• SIS: iets om studentinformatie op te slaan en beheren
• Portaal: een plek om te starten (bootstrap)
• LMS: koppelen
• Groepen maken en inloggen (AAI)
• LA: studieactiviteiten en voortgang
• Integratielaag

Dit moet je minimaal op orde hebben, maar het succes van de omgeving staat of valt natuurlijk met inhoud en tools.

De lessons learned in het kort zijn:

• Eerst tools en daar onderwijs bij bedacht, maar dat moet precies andersom
• Een goede supportorganisatie is essentieel

Vervolgens schetsen twee medewerkers van Fontys (Jochem en Frank) hoe ze achtereenvolgens als educational designer en decentraal informatiemanager met dit model werken. De flexibele leeromgeving sluit aan bij het idee dat er niet eenzelfde oplossing is voor alle opleidingen. Het is belangrijk om samen op te trekken met informatiemanagement en te beginnen met een visie op leren. Als we willen personaliseren, dan moeten we flexibiliseren, dat vraagt om een standaardisering aan de achterkant (bv lengte van een periode). Specificaties voor de leeromgeving moeten worden afgeleid uit onderwijsdoelen. Belangrijke eisen vanuit Fontys zijn:

• Flexibele integratie
• Betrouwbare partners
• 1 keer inloggen
• Per leerconcept aanpasbaar
• Informatiestromen eenduidig
• Doorontwikkeling garantie

Helaas heeft de sessie geen antwoord gegeven op de startvraag: maakt een flexibele leeromgeving beter onderwijs mogelijk? Zelf had ik gehoopt om meer verbindingen tussen de ideeën en uitwerkingen van SURF en de vraag uit de praktijk. Deze heb ik gemist in deze presentatie.