Vandaag mocht ik als lid van de programmaraad het jaarlijkse E-Learningevent bezoeken. Op mijn programma stond in ieder geval een bezoek aan de keynote van Prof. Dr. Mien Segers. Eerder heb ik in een presentatie over informeel leren ideeën van haar verwerkt en ook vandaag ging ze in op haar onderzoeken naar de condities waaronder informeel leren binnen organisaties werkt. De focus van de presentatie is weliswaar het leren van medewerkers (en niet van studenten in een onderwijssetting), maar na bestudering van de website blijkt dat het onderzoek eigenlijk breder is en zich ook richt op studenten.
Feedback vragen en teamleren
Mien Segers onderscheidt twee vormen van informeel leren: leren door feedback te vragen en teamleren. Uit onderzoek blijkt dat het vragen van feedback een specifiek leerklimaat vereist. Een passend leerklimaat heeft effect op de frequentie van het feedbackzoekgedrag, maar ook op hoe de kwaliteit van de feedback door de ontvanger/vrager ervaren wordt.
Online leren
Ook online gelden dezelfde condities. Hier spreekt Segers expliciet over het belang van psychologisch veiligheid om online feedback te durven vragen. In 1 van projecten lossen ze dit voor een deel op door medewerkers in een community elkaar eerst virtueel te laten leren kennen.
Feedback geven vs feedback vragen
In principe zou je het feedback vragen van Segers kunnen zien als peer feedback. In veel onderzoeken naar de kwaliteit van peer feedback (zie o.a. Sarah Gielen) wordt gezocht naar manieren waarop de kwaliteit van feedback verbeterd kan worden. Natuurlijk speelt de gever van feedback een belangrijke rol in de kwaliteit, maar de kwaliteit van de feedback hangt ook sterk af van hoe de feedback wordt ontvangen door de ontvanger. Hierin wordt vaak gezegd dat de ontvanger hier ook een verantwoordelijkheid heeft. Segers draait dit eigenlijk om door het initiatief van het feedbackproces bij de ontvanger te leggen en te betogen dat de lerende zelf het initiatief moet nemen en om feedback moet vragen. De ontvanger stuurt hiermee deels de inhoud van de feedback en dat komt de kwaliteit van de feedback waarschijnlijk ten goede.
Verbinding met mijn onderzoek
Het verhaal van Mien Segers spreekt mij erg aan, maar de focus van mijn onderzoek ligt wat anders. Ik onderzoek weliswaar online peer feedback, maar ik doe dit allereerst in een onderwijssetting met studenten als lerenden. Daarbij komt dat ik onderzoek doe naar peer feedback als onderdeel van het Virtual Action Learning concept (VAL). En in VAL heeft peer feedback een dubbel doel. Studenten geven mede-studenten feedback op hun leerproducten met als doel de mede-student te helpen bij het verbeteren van de leerproducten. De peer feedback wordt daarnaast gebruikt door de assessor om de competentieontwikkeling van een student te beoordelen. Dit summatieve doel stelt andere eisen aan de peer feedback, omdat de kwaliteit bepaald wordt door de mate waarin de feedback de competentieontwikkeling van een student weergeeft. En op dit summatieve doel richt mijn onderzoek zich. Ondanks deze andere focus vind ik de inzichten van Mien Segers zeer waardevol. Ook bij een summatieve inzet van peer feedback is het belangrijk dat het vereiste leerklimaat aanwezig is en dat peers zich psychologisch veilig voelen. Het blijft een uitdaging hoe je dit in een digitale leeromgeving realiseert.
Leave a Reply